1. Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ là gì?
Điều 12 Luật Kinh doanh bảo hiểm 2000 quy định: “Hợp đồng bảo hiểm là sự thoả thuận giữa bên mua bảo hiểm và doanh nghiệp bảo hiểm, theo đó bên mua bảo hiểm phải đóng phí bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm phải trả tiền bảo hiểm cho người thụ hưởng hoặc bồi thường cho người được bảo hiểm khi xảy ra sự kiện bảo hiểm“
Như vậy hợp đồng bảo hiểm nhân thọ là sự thoả thuận giữa bên mua bảo hiểm và doanh nghiệp bảo hiểm, trong đó quy định rõ các thông tin liên quan đến sản phẩm bảo hiểm mà hai bên đồng thuận mua – bán, bao gồm trách nhiệm và nghĩa vụ của bên mua bảo hiểm và doanh nghiệp bảo hiểm. Cụ thể, bên mua bảo hiểm có nghĩa vụ đóng phí bảo hiểm đầy đủ theo quy định, doanh nghiệp bảo hiểm có trách nhiệm trả quyền lợi bảo hiểm cho người được bảo hiểm hoặc người thụ hưởng khi xảy ra sự kiện bảo hiểm thuộc phạm vi bảo hiểm.
Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ phải được lập thành văn bản, cả bên mua bảo hiểm và doanh nghiệp bảo hiểm đều lưu trữ. Cũng có một số hợp đồng bảo hiểm nhân thọ được phát hành dưới dạng hợp đồng điện tử, thông thường là áp dụng với các sản phẩm bảo hiểm bán qua hình thức online, có thời hạn hợp đồng ngắn hạn.
Bằng chứng giao kết hợp đồng bảo hiểm là giấy chứng nhận bảo hiểm, đơn bảo hiểm, điện báo, telex, fax và các hình thức khác do pháp luật quy định.
Cấp hợp đồng bảo hiểm nhân thọ là một trong những bước quan trọng của quy trình thẩm định hồ sơ yêu cầu bảo hiểm nhân thọ. Đây chính là bằng chứng cho cam kết thực hiện bảo hiểm đối với khách hàng của doanh nghiệp bảo hiểm. Như vậy khi sự kiện bảo hiểm xảy ra, doanh nghiệp bảo hiểm sẽ dựa trên những quy định hoặc điều khoản thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm để giải quyết quyền lợi cho khách hàng. Do vậy khi khi tham gia bảo hiểm bạn cần biết cách đọc hợp đồng bảo hiểm nhân thọ để nắm rõ các quy định về quyền lợi bảo hiểm, trách nhiệm của bên mua bảo hiểm cũng như doanh nghiệp bảo hiểm, từ đó đảm bảo những quyền lợi của mình khi tham gia.
Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ tiếng Anh là Life Insurance Contract
Mỗi một công ty bảo hiểm nhân thọ sẽ có một mẫu hợp đồng riêng, không công ty nào giống công ty nào, khách hàng có thể tham khảo những mẫu hợp đồng bảo hiểm nhân thọ của các công ty bảo hiểm hiện nay trên thị trường để hiểu hơn về một bản hợp đồng bảo hiểm nhân thọ.
2. Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ gồm những giấy tờ gì?
Một bộ hợp đồng bảo hiểm nhân thọ đầy đủ sẽ bao gồm các loại giấy tờ sau:
- Đơn yêu cầu bảo hiểm nhân thọ
- Giấy chứng nhận bảo hiểm nhân thọ
- Bộ điều khoản sản phẩm chính và sản phẩm bổ trợ (nếu có)
- Hóa đơn đóng kỳ phí đầu tiên (nếu đóng bằng tiền mặt)
- Các thỏa thuận bằng văn bản khác (nếu có)
Mẫu đơn yêu cầu bảo hiểm nhân thọ của Manulife – một loại giấy tờ có trong hợp đồng bảo hiểm nhân thọ của Manulife
3. Nội dung của hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
Căn cứ Điều 13, Luật kinh doanh bảo hiểm 2000, hợp đồng bảo hiểm nhân thọ sẽ bao gồm những nội dung sau:
- Tên, địa chỉ và thông tin liên lạc của doanh nghiệp bảo hiểm
- Họ tên, địa chỉ và thông tin liên lạc của bên mua bảo hiểm, người được bảo hiểm hoặc người thụ hưởng
- Đối tượng bảo hiểm
- Phạm vi bảo hiểm, điều kiện bảo hiểm, điều khoản bảo hiểm
- Điều khoản loại trừ trách nhiệm bảo hiểm
- Thời hạn bảo hiểm
- Mức phí bảo hiểm, phương thức đóng phí bảo hiểm
- Thời hạn, phương thức trả tiền bảo hiểm hoặc bồi thường
- Các quy định giải quyết tranh chấp
- Ngày, tháng, năm giao kết hợp đồng
- Các nội dung khác do các bên thỏa thuận.
Sau khi nhận hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, khách hàng nên kiểm tra kỹ các thông tin trong hợp đồng, nhất là những thông tin cá nhân liên quan đến bên mua bảo hiểm, người được bảo hiểm, người thụ hưởng. Trường hợp phát hiện có thông tin sai, sót cần thông báo điều chỉnh hoặc bổ sung để doanh nghiệp bảo hiểm thực hiện việc xử lý đúng theo thông tin chuẩn.
4. Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ điện tử
Hiện nay, rất nhiều công ty bảo hiểm phát hành hợp đồng bảo hiểm nhân thọ điện tử mang đến cho khách hàng những trải nghiệm mới khi tham gia. Theo đó, sau khi hợp đồng phát hành, công ty bảo hiểm sẽ gửi đến khách hàng đường dẫn để nhận hợp đồng bảo hiểm điện tử qua tin nhắn hoặc thư điện tử.
Với hợp đồng bảo hiểm điện tử, khách hàng khi sử dụng sẽ nhận được nhiều tiện ích và trải nghiệm dịch vụ tốt như:
- Hợp đồng bảo hiểm điện tử sẽ được nhận ngay sau khi hợp đồng được phát hành, chứ không mất thời gian chờ đợi 2 – 3 ngày như bộ hợp đồng bằng giấy
- Bên mua bảo hiểm có thể chủ động lưu trữ và tải hợp đồng bảo hiểm mọi lúc mọi nơi thông qua thiết bị có kết nối internet, không lo thất lạc hoặc bị mục, nát, mờ chữ…
- Bảo mật thông tin tuyệt đối chỉ có bên mua bảo hiểm/người được bảo hiểm (chủ hợp đồng) mới được quyền truy cập.
Đối với việc phát hành hợp đồng bảo hiểm nhân thọ điện tử, hiện đang có các công ty bảo hiểm như: Prudential, FWD, Manulife… thực hiện và mang đến nhiều trải nghiệm cho khách hàng.
5. Những thông tin quan trọng về hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
Đối với hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, có đối tượng bảo hiểm đặc thu là tuổi thọ, tính mạng con người, trước khi thực hiện ký kết, khách hàng cần nắm rõ các thông tin quan trọng sau đây:
Ngày cấp hợp đồng bảo hiểm là gì?
Ngày cấp hợp đồng bảo hiểm hay còn gọi là ngày phát hành hợp đồng bảo hiểm. Đây là ngày mà công ty bảo hiểm xác nhận được nhận đầy đủ hồ sơ yêu cầu bảo hiểm hợp lệ và phí bảo hiểm kỳ đầu tiên của bên mua bảo hiểm. Ngày cấp hợp đồng bảo hiểm sẽ được ghi trong trang hợp đồng. Kể từ ngày cấp hợp đồng cho đến ngày hợp đồng có hiệu lực, người tham gia vẫn được công ty bảo hiểm bảo vệ và cung cấp các quyền lợi tạm thời.
Ngày hiệu lực hợp đồng bảo hiểm
Ngày mà hợp đồng bảo hiểm chính thức có hiệu lực chính là ngày hiệu lực hợp đồng, được ghi tại trang hợp đồng. Trong bảo hiểm nhân thọ, ngày hiệu lực hợp đồng là mốc thời gian để xác định ngày kỷ niệm và ngày đáo hạn hợp đồng. Các công ty bảo hiểm hiện nay đa số quy định ngày hiệu lực hợp đồng cũng chính là ngày cấp hợp đồng, tuy nhiên vẫn có một số công ty bảo hiểm có quy định riêng về hai ngày này.
Thời gian cân nhắc bảo hiểm
Thời gian cân nhắc là một trong những thông tin mà bên mua bảo hiểm cần chú ý khi nghiên cứu về hợp đồng bảo hiểm nhân thọ. Bên mua bảo hiểm sẽ có 21 ngày để cân nhắc và suy nghĩ có tiếp tục tham gia bảo hiểm hay không. Nếu không tiếp tục tham gia, bên mua bảo hiểm có quyền yêu cầu hủy bỏ hợp đồng bảo hiểm và nhận lại chi phí đã nộp trước đó. Mỗi công ty sẽ có những quy định khác nhau về thời gian cân nhắc bảo hiểm, chẳng hạn AIA quy định về nội dung này đối với sản phẩm Khỏe Trọn Vẹn như sau: “Trong vòng 21 ngày kể từ ngày nhận được Hợp đồng bảo hiểm, Khách hàng có quyền từ chối tiếp tục tham gia Hợp đồng bảo hiểm bằng cách gửi thông báo đến AIA Việt Nam. Khi đó, Công ty sẽ chấm dứt Hợp đồng bảo hiểm, hoàn lại số phí bảo hiểm mà Khách hàng đã đóng, không có lãi, sau khi trừ đi các chi phí kiểm tra sức khỏe, nếu có“
Ngày đáo hạn hợp đồng bảo hiểm
Ngày đáo hạn hợp đồng bảo hiểm chính là ngày hợp đồng bảo hiểm kết thúc. Thời gian đáo hạn hợp đồng bảo hiểm nhân thọ sẽ khác nhau tùy vào sản phẩm bảo hiểm bạn tham gia, có thể là 10 năm, 15 năm, 20 năm hoặc cả đời. Vào ngày đáo hạn hợp đồng, người tham gia sẽ nhận được quyền lợi đáo hạn theo quy định, có thể là toàn bộ Giá trị tài khoản hợp đồng, hoặc cộng thêm các khoản lãi chia, bảo tức, trừ đi các khoản nợ (nếu có). Chi tiết cho quyền lợi đáo hạn nhận vào ngày đáo hạn hợp đồng bảo hiểm, bạn cần nghiên cứu kỹ tại bản quy tắc, điều khoản sản phẩm mà mình tham gia.
Các trường hợp chấm dứt hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
Căn cứ Điều 23, Luật kinh doanh bảo hiểm 2000, hợp đồng bảo hiểm nhân thọ sẽ chấm dứt trong các trường hợp sau:
- Bên mua bảo hiểm không còn quyền lợi có thể được bảo hiểm
- Bên mua bảo hiểm không đóng đủ phí bảo hiểm hoặc không đóng phí bảo hiểm theo thời hạn thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm, trừ trường hợp các bên có thoả thuận khác
- Bên mua bảo hiểm không đóng đủ phí bảo hiểm trong thời gian gia hạn đóng phí bảo hiểm theo thoả thuận trong hợp đồng bảo hiểm.
Như vậy, việc đóng phí bảo hiểm đầy đủ và đúng hạn rất quan trọng để đảm bảo quyền lợi của người tham gia. Khi hợp đồng bảo hiểm chấm dứt, doanh nghiệp bảo hiểm sẽ không chi trả bất cứ quyền lợi nào, bên mua bảo hiểm sẽ được nhận giá trị hoàn lại của hợp đồng nếu thời gian đóng phí trên 2 năm nhưng số tiền nhận lại luôn thấp hơn tổng số phí bảo hiểm đã đóng.
Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ có khôi phục được không?
Trong suốt quá trình tham gia bảo hiểm nhân thọ, hợp đồng bảo hiểm có thể bị mất hiệu lực do nhiều nguyên nhân như đóng phí không đầy đủ, khách hàng hủy bỏ hợp đồng… Khi hợp đồng bảo hiểm bị mất hiệu lực, khách hàng hoàn toàn có thể khôi phục hợp đồng bảo hiểm nếu đáp ứng các điều kiện do công ty bảo hiểm đưa ra.
Khoản 4, Điều 35, Luật kinh doanh bảo hiểm 2000 cũng đã quy định, các bên có thể thỏa thuận khôi phục hiệu lực hợp đồng bảo hiểm đã bị đơn phương đình chỉ thực hiện trong thời hạn 2 năm, kể từ ngày bị đình chỉ.
Để khôi phục hợp đồng bảo hiểm mất hiệc lực, khách hàng cần đọc kỹ điều khoản của công ty bảo hiểm mình thamgia để nắm rõ điều kiện khôi phục hiệu lực hợp đồng.
Một bộ hợp đồng bảo hiểm nhân thọ gồm những gì?
Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ vô hiệu khi nào?
Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ vô hiệu trong các trường hợp sau đây:
- Bên mua bảo hiểm không có quyền lợi có thể được bảo hiểm
- Tại thời điểm giao kết hợp đồng bảo hiểm, đối tượng bảo hiểm không tồn tại
- Tại thời điểm giao kết hợp đồng bảo hiểm, bên mua bảo hiểm biết sự kiện bảo hiểm đã xảy ra
- Bên mua bảo hiểm hoặc doanh nghiệp bảo hiểm có hành vi lừa dối khi giao kết hợp đồng bảo hiểm
- Các trường hợp khác theo quy định của pháp luật.
Hợp đồng bảo hiểm có được sửa đổi, bổ sung được không?
Theo quy định thì bên mua bảo hiểm và doanh nghiệp bảo hiểm có thể thỏa thuận sửa đổi, bổ sung phí bảo hiểm, điều kiện, điều khoản bảo hiểm, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. Mọi sửa đổi, bổ sung hợp đồng bảo hiểm phải được lập thành văn bản.
Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ có chuyển nhượng được không?
Theo quy định tại Điều 26, Luật kinh doanh bảo hiểm 2000 quy định như sau:
“Điều 26. Chuyển nhượng hợp đồng bảo hiểm
1. Bên mua bảo hiểm có thể chuyển nhượng hợp đồng bảo hiểm theo thoả thuận trong hợp đồng bảo hiểm.
2. Việc chuyển nhượng hợp đồng bảo hiểm chỉ có hiệu lực trong trường hợp bên mua bảo hiểm thông báo bằng văn bản cho doanh nghiệp bảo hiểm về việc chuyển nhượng và doanh nghiệp bảo hiểm có văn bản chấp thuận việc chuyển nhượng đó, trừ trường hợp việc chuyển nhượng được thực hiện theo tập quán quốc tế”.
Như vậy, việc chuyển nhượng hợp đồng bảo hiểm nhân thọ có thể diễn ra nếu có thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm.
Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ là loại hợp đồng gì?
Theo quy định của pháp luật có 3 loại hợp đồng bảo hiểm bao gồm: Hợp đồng bảo hiểm con người, hợp đồng bảo hiểm tài sản, hợp đồng bảo hiểm trách nhiệm dân sự. Trong đó, hợp đồng bảo hiểm nhân thọ là loại hợp đồng bảo hiểm con người.
Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ đầu tiên ra đời khi nào?
Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ đầu tiên ra đời vào năm 1583 và người mua là William Gybbon – một thuyền trưởng ở Anh. Ông đã yêu cầu bên bán bảo hiểm hàng hóa thực hiện một hợp đồng bảo hiểm cho sinh mạng của mình.
Tại Việt Nam, bảo hiểm nhân thọ được hình thành như sau:
- Vào năm 1987, Bảo Việt đã đưa ra đề tài: Lý thuyết Bảo hiểm nhân thọ và sự ứng dụng vào thực tế Việt Nam.
- Đến ngày 10/03/1996, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho phép Bảo Việt triển khai thí điểm bảo hiểm nhân thọ.
- Đến ngày 22/06/1996, Công ty Bảo hiểm nhân thọ của Bảo Việt được thành lập. Đó là công ty bảo hiểm nhân thọ đầu tiên tại Việt Nam
- Tháng 8/1996, bộ hợp đồng bảo hiểm nhân thọ đầu tiên tại Việt Nam được phát hành.
Cách làm hợp đồng bảo hiểm nhân thọ như thế nào?
Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ sẽ do các công ty bảo hiểm soạn thảo, phát hành. Nội dung của bản hợp đồng phải phù hợp với quy định của Luật Kinh doanh bảo hiểm và các quy định khác của phát luật.
Đặc trưng của hợp đồng bảo hiểm nhân thọ là gì?
Các bản hợp đồng bảo hiểm nhân thọ thường rất dài và chứa nhiều thuận ngữ khó hiểu. Với những người lần đầu tham gia bảo hiểm việc đọc hiểu hợp đồng bảo hiểm nhâ thọ là rất khó. Khách hàng rất dễ hiểu sai các điều khoản trong hợp đồng bảo hiểm. Vì vậy, khi được tư vấn về sản phẩm bảo hiểm, bạn hãy yêu cầu tư vấn viên giải thích rõ các điều khoản có trong hợp đồng để nắm được quyền và nghĩa vụ của bản thân. Ngoài ra, đừng quên tìm hiểu các điều khoản của bảo hiểm nhân thọ để nắm rõ các quy định liên quan đến quyền lợi, loại trừ bảo hiểm, phạm vi bảo hiểm, đóng phí, gia hạn đóng phí… để đảm bảo quyền lợi trong suốt quá trình tham gia.
Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ là giấy tờ mang tính chất pháp lý nên bạn cần tìm hiểu kỹ thông tin trong hợp đồng trước khi ký kết để đảm bảo quyền lợi cho mình.
Nguồn TheBank
